Taalspel

De regels van onze taal bieden veel mogelijkheden om hiermee te spelen.

Denk bijvoorbeeld aan woorden met meer dan één betekenis, of het anders plaatsen van een komma. Ook het gebruik van klemtoon of het toevoegen/weglaten van een letter geeft je de mogelijkheid om mensen op het verkeerde been te zetten of humor te realiseren. Het geeft je ook de mogelijkheid om krachtige teksten te maken voor bijvoorbeeld marketing.

Natuurlijk kunnen we je dit uitleggen en laten zien, maar is het niet veel leuker om het zelf te doen? De boeken ‘Taalspel’ van de Draaischrijf, zijn geweldige voorbeelden van educational storytelling.

Vormen van taalspel:

Homoniemen:

Een homoniem is een woord met meer dan één betekenis. Wanneer je de ene betekenis suggereert maar de twist maakt naar de andere geeft dit een verrassingseffect.

Het woord 'haar' heeft twee betekenissen, het verwijst naar haar zoals op je hoofd, maar ook naar haar gerelateerd aan een vrouwelijke persoon.

Klemtoon:

Wanneer je de klemtoon binnen een woord verplaatst, schrijf je precies hetzelfde, maar kan je toch een andere verwachting scheppen.
Bijvoorbeeld bij het woordje ‘overdrijven’, leg je de nadruk op de eerste lettergreep, dan drijf je ergens overheen, je ligt min of meer op het water. Maar, wanneer je de klemtoon legt op drijven, dan blaas je iets op tot bovennormale proporties.

Overdrijven zo beschreven dat je de klemtoon kan verplaatsen

Klankherkenning:

Wanneer je teksten uitspreekt, kan een woord precies hetzelfde klinken als een ander woord maar toch schrijf je het anders, daar kan je in teksten gebruik van maken.

Woorden die hetzelfde klinken maar een andere schrijfwijze hebben inzetten in teksten

Letterzetter:

Het toevoegen van een letter op een subtiele plek maakt dat de associatie met het oude woord overeind blijft. De Draaischrijf als naam zelf is hier al een voorbeeld van.

Letterruil:

Door de eerste letter, of de eerste letters van twee woorden te verwisselen, krijg je een stukje taal waarbinnen meteen de kracht van de schrijver op het gebied van taalspel naar voren komt. Er zijn bekende Letterruilparen zoals de tinnen lepel (ja wissel zelf maar even) en een mooi kussen. Maar er zijn er nog erg veel die nog niet gevonden zijn. Zoeken maar!

Het ruilen van letters in het woord stoelpoot tot de woorden poel en stoot

Omgekeerde samenvoeging:

Een samenvoeging is een woord dat bestaat uit twee oorspronkelijk zelfstandige woorden. Zoals bijvoorbeeld rugzak. Wanneer je deze weer uit elkaar trekt en ze uit hun oorspronkelijke betekenis haalt, krijg je een mooie taaltwist. In de afbeelding hieronder heb ik zelfs een oorspronkelijk woord uit elkaar getrokken dat eigenlijk niet was samengevoegd.

Lastig uit elkaar getrokken geeft de woorden las en tig tig slaat dan hier op twintigtallen, dus veel.